Државата Илиноис и градот Чикаго го тужеа претседателот Доналд Трамп, обидувајќи се да го блокираат распоредувањето на федерализирани трупи на Националната гарда во Чикаго, додека стотици трупи на Националната гарда од Тексас се упатија кон третиот по големина град во земјата. Потоа Трамп го ескалираше растечкиот судир со државите и градовите предводени од демократите околу домашната употреба на воени сили, заканувајќи се дека ќе го повика Законот за бунт како средство за заобиколување на судските ограничувања за распоредување трупи таму каде што се непожелни од локалните власти.
Илиноис поднесе тужба како одговор на наредбите на шефот на Пентагон, Пит Хегсет, за време на викендот да се стават 300 членови на Националната гарда на Илиноис под федерална контрола, а потоа да се мобилизираат уште 400 трупи на Националната гарда на Тексас за распоредување во Чикаго.
Додека барањето на Илиноис за привремена забрана се одвива, американските адвокати на судското рочиште во понеделникот изјавија дека трупите на Националната гарда на Тексас веќе се во транзит кон државата. Потоа Трамп издаде уште еден меморандум со кој повикува 300 трупи на Националната гарда на Илиноис, зајакнувајќи ја претходната наредба на Хегсет.
Окружната судијка на САД, Ејприл Пери, ѝ дозволи на федералната влада да продолжи со распоредувањето во Чикаго додека чека да одговори на тужбата на Илиноис. Таа постави рок до полноќ во среда за САД да одговорат.
Спорот во Илиноис се случи откако федерален судија во Орегон во неделата привремено ја блокираше администрацијата на Трамп да испрати војници на Националната гарда за да го контролираат најголемиот град во државата, Портланд.
Кратко по пресудата на Пери, Трамп им рече на новинарите во Овалната соба дека може да го повика Законот за востание од 1792 година, кој ќе им овозможи на војниците директно да учествуваат во цивилното спроведување на законот, за што има малку неодамнешни преседани.
„Би го направил тоа ако беше потребно. Досега, не беше потребно. Но, имаме Закон за востание со причина. Ако требаше да го донесам, би го направил тоа“, рече Трамп. „Ако луѓето беа убивани и судовите нè спречуваа, или гувернерите или градоначалниците нè спречуваа, секако, би го направил тоа.“
Подоцна, кога во интервју за телевизијата Newsmax беше прашан дали ќе го активира законот, Трамп повтори дека ќе го користи само доколку е потребно, а потоа се осврна на Портланд, Орегон, каде што градоначалникот и гувернерот се противат на распоредувањето на Националната гарда за смирување на протестите.
„Ако погледнете што се случува во Портланд, тоа се случува веќе долго време, а тоа е бунт. Мислам, тоа е чист бунт“, рече Трамп.
Законот се користи ретко, во екстремни случаи на немири. Законот последен пат го активираше претседателот Џорџ Буш постариот во 1992 година, кога гувернерот на Калифорнија побара воена помош за сузбивање на немирите во Лос Анџелес по судењето на полицајците од Лос Анџелес кои го претепаа црниот возач Родни Кинг.
Денес, државите и градовите предводени од демократите се спротивставуваат на обидот на Трамп да распореди воени сили во градовите, за кои Белата куќа вели дека се потребни за да се заштитат вработените во федералната влада од насилни немири и беззаконие.
Демократските лидери возвраќаат дека нивните градови се нелегално таргетирани и лажно прикажани како преплавени со криминал.
Трамп ја прошири употребата на американската војска во својот втор мандат, што вклучуваше распоредување трупи по должината на границата со САД и наредба да убиваат осомничени трговци со дрога на бродови покрај Венецуела без соодветна постапка.
Трупите на Националната гарда се државни милиции кои одговараат пред своите гувернери освен кога се повикани во федерална служба.
Трамп им нареди да бидат испратени во Лос Анџелес, Чикаго, Вашингтон и Портланд, што предизвика тужби од државните и локалните лидери.
Тужбата на Чикаго е четвртата правна акција против невидената употреба на војници од страна на Трамп во американските градови. Судовите сè уште не донеле конечна одлука во ниту еден од тие случаи, но судиите во Калифорнија и Орегон донесоа првични одлуки дека Трамп веројатно ги пречекорил своите овластувања.